Derogatie voor gras-klaver is een feit

Dit bericht werd geplaatst in Nieuws, Praktijkonderzoek op .

Op 25 juni 2015 keurde het Europees nitraatcomité de Vlaamse derogatieaanvraag goed. Hierdoor krijgen landbouwers ook in MAP 5 de mogelijkheid om onder voorwaarden meer dierlijke mest te gebruiken. Nieuw is dat gras-klaver, voor zover minder dan 50% klaver aanwezig is in het zaaigoed, ook in aanmerking komt voor derogatie. Op percelen met gras-klaver kan er dus vanaf nu ook  250 kg uit dierlijke mest toegediend worden.

Bemesting van gras-klaver en derogatie: een match

Klaver fixeert stikstof uit de lucht en biedt zo de mogelijkheid om te besparen op N-bemesting. In een gras-klavermengsel gebruikt de klaver deze N voor zichzelf en  voor het gras.

Landbouwers denken vaak dat gras-klaver niet past in hun intensieve graslanduitbating omdat het geen ‘hoge’ bemesting zou verdragen.  Het is inderdaad zo dat een hogere N-gift de klaver ‘lui’ maakt en de N-fixerende bacteriën op stand-by  worden gezet.  Toch past bemesting volgens de norm derogatie bij de teelt.  Geven we bijvoorbeeld 250 eenheden N uit dierlijke mest in 2 of 3 injectiebeurten, dan komt dit neer op 160 eenheden werkzame N.  Grasklaver vraagt een N-bemesting van 150 tot max. 200 eenheden werkzame N per jaar, dus een match. Uit onderzoek bleek  ook de nitraatrest nauwelijks hoger te liggen bij gras-klaver dan bij gras.

Belangrijk bij gras-klaver is dat de kalibemesting voldoende hoog moet liggen. Wel of geen derogatie op grasklaver betekent dat, als we rundermengmest toedienen met daarin 3 tot 4,5 kg  K2O per ton, we 60 tot 90 kg/ha minder kaliumkunstmest moeten aankopen.

Do’s en don’t s bij gras-klaver

Voor een geslaagde grasklaverteelt hou je best rekening met volgende aandachtspunten:

  • Bij derogatie mag het zaadmengsel minder dan 50% klaver bevatten. Om aan de PDPOIII-maatregelen te voldoen,  moet men minstens 30 kg gras/klaver uitzaaien waarbij  het mengsel minstens 10%  klaver (enkel witte) of 20% (met rode) bevat. Hou de aankoopfacturen en zaaizaadetiketten  van de zaden bij.
  • Gras-klaver zaai je best in de nazomer liefst voor 10 september. Zaaien na vb. graan of vroege aardappelen is ideaal en lukt beter dan inzaai na het scheuren van grasland. Afhankelijk van de najaarsomstandigheden kan het lukken om succesvol klaver te zaaien na vroeg geoogste maïs. Klaver kiemt immers enkel bij voldoende hoge temperaturen.
  • Zaai klaver ondiep (max. 1 cm) en neem de tijd om tijdens het zaaien de zaden enkele keren goed te mengen.
  • Onkruidbestrijding kan enkel met die producten die de klaver sparen. Laat je hierover goed inlichten.
  • Doorzaaien van klaver valt vaak tegen. Geef de voorkeur om klaver in te zaaien samen met gras na een degelijke grondbewerking en zaaibedbereiding.
  • Gras-klaver, zeker met rode klaver, verdraagt op de jonge zode geen berijding met zware machines. Wacht met injecteren best tot 2 snedes gemaaid zijn en geef indien mogelijk de voorkeur aan sleepslangen. Combinatie met derogatiebemesting het jaar na zaai zal vaak praktisch niet haalbaar zijn.
  • Geef mengmest bij voorkeur in het voorjaar , vóór 1/7. Mengmest toedienen in augustus  is af te raden voor grasland  en des te meer voor gras-klaver.
  • Pas de mengmest toe binnen de week na de maaisnede, vooral rode klaver kent een snelle hergroei.
  • Hetzelfde maairitme aanhouden als gras is mogelijk zodat er samen kan ingekuild worden. Gras met een hoog aandeel rode klaver kan evenwel een snede minder gemaaid worden zonder aan opbrengst en kwaliteit in te boeten. Zo kan er ook op oogstkosten bespaard worden.
  • Laat rode klaver in het gras-klaverbestand later in het seizoen tot bloei komen om een betere persistentie te bekomen
  • Het klaveraandeel wijzigt sterk tijdens het seizoen, in het voorjaar is dit laag, vanaf juli kan dit sterk toenemen, zeker in droge omstandigheden.
  • Beperk het aantal schudbeurten tot het minimum om bladverlies van de klaver te vermijden. Bij een hoog klaveraandeel kan eens keren “op den dauw” bij een laag toerental aangewezen zijn.
  • Hakselen is bij een hoog klaveraandeel vaak goed voor de homogenisatie van het vochtgehalte in de kuil maar pas op: blaas de klaverblaadjes niet over de kar.
  • Gras-klaver wordt voor de regeling rond blijvend grasland onder vergroening als ‘gras’ aanzien

Rood of wit of allebei

  • Witte klaver bijmengen krijgt de voorkeur in percelen die ook begraasd worden. Witte klaver scoort beter qua voederwaarde maar minder qua opbrengst in vergelijking met rode klaver.  Witte klaver vormt uitlopers en het aandeel ervan kan jaar na jaar toenemen. Rode klaver verdwijnt vlug uit de zode bij begrazing.
  • Rode klaver is geschikt in maaiweiden en zorgt hier voor een opbrengstvoordeel ten opzichte van puur gras (bij 300 werkzame N/ha). Rode klaver heeft een hoger ruw eiwitgehalte dan grassen ( bij 300 werkzame N/ha) en een lager VEM-gehalte. Rode klaver vormt een diepe penwortel en verdraagt geen plasvorming in de winter.  Rode klaver gaat minder lang mee dan witte (max. 3 jaar).
  • In de praktijk is een mengsel van rode en witte klaver in het mengsel met gras aangewezen. Rode klaver ontwikkelt  beter in het begin  en naderhand kan zijn plaats ingenomen worden door witte klaver. Een voorbeeld van een  zaadmengsel gras/klaver is 20 kg Engels raaigras + 7 kg rode klaver + 3 kg witte klaver /ha.

 

provincie_antwerpen_HBH_logo_CMYKILVOPrint

 

Projectcoördinator: An Schellekens, Gert Van de Ven (Hooibeekhoeve), Alex de Vliegher (ILVO), Joos Latré (Hogent)